‘Stilte overbrugt de tegenstellingen’

GROEIENDE DEELNAME AAN REMONSTRANTSE STILTEVIERINGEN MET BELEVING EN ERVARING

Uit de Hoogeveense Courant: door Leo Polhuijs

Ook in het nieuwe jaar worden er in de Remonstrantse kerk in Hoogeveen weer stiltevieringen gehouden. De vieringen draaien nu ongeveer drie jaar en mogen zich volgens dominee Anneke van der Velde verheugen in een toenemende belangstelling. „Er is veel interesse in vieringen waarin ervaring en beleving voorop staan.”

Het is volgens de predikante best bijzonder dat het initiatief al zo lang loopt. „Zeker als je bedenkt dat het groepje vrijwilligers dat de bijeenkomsten voorbereidt en leidt, maar klein is.”

De bijeenkomsten verlopen volgens een vast stramien. De liturgie is de afgelopen jaren vrijwel onveranderd gebleven en bestaat uit een afwisseling van muziek, stilte en het uitspreken van vaste gebeden. De muziek is afkomstig van een drie leden tellend koortje van gemeenteleden en de vaste pianist Rien Schippers. „Hij begeleidt onze vieringen altijd heel goed”, zegt Anneke van der Velde. „Rien zorgt voor de muzikale omlijsting, begeleidt het koortje en voelt de sfeer aan.”

Vast element aan het begin van de bijeenkomsten is de uitvoering van het muziekstuk Spiegel im Spiegel , dat in 1978 werd geschreven door de Estse componist Arvo Pärt. Er is ook gelegenheid om een kaarsje aan te steken voor een bepaald persoon of een situatie.

Napraten

Thema van de eerstvolgende viering is ‘nieuw begin’. Teksten en liederen sluiten aan bij het thema. Anneke van der Velde: „Er waren mensen die liever hadden gezien dat we een week later bij elkaar zouden komen, omdat de eerstvolgende viering al zo snel in het nieuwe jaar valt. Maar er is toch voor gekozen om de bijeenkomst op de eerste donderdag van de maand te houden, zoals gewoonlijk.”

De stiltevieringen worden meestal geleid door gemeenteleden. Dominee Van der Velde is er vaak wel bij, maar haar rol ‘beperkt’ zich dan tot haar aanwezigheid en beschikbaarheid na afloop, voor wie graag nog even wil napraten. Van die mogelijkheid wordt volgens haar regelmatig gebruik gemaakt. Overigens vallen de vieringen binnen de vaste donderdagochtendopenstelling van het gebouw aan de Grote Kerkstraat.

Volgens de predikante is er anno 2024 veel behoefte aan stilte en bezinning in een tijd waarin mensen hun mening vaak op een stevige manier uiten. In deze tijd van polarisatie zijn stiltevieringen dan een oase van rust. Ze zijn bovendien populair, omdat in onze huidige tijd beleving en ervaring een steeds grotere rol spelen, ook in geloofsgemeenschappen.

Geloofsbeleving

„De toekomst van de kerk ligt naar mijn mening vooral bij de mystieke manier van geloofsbeleving en minder in vroegere (protestantse) liturgische vormen waarin vooral het woord centraal staat.”

De predikante merkt dat bijvoorbeeld ook tijdens de gespreksgroepen die zij leidt, de meningen soms recht tegenover elkaar staan. „Dat is soms best een uitdaging. Maar bij de stiltevieringen ligt dat anders. Het mooie van stilte is dat je die verschillen overbrugt. Je hoeft even niet te discussiëren.”

Dat de vieringen aanslaan, blijkt wel uit het stijgend aantal bezoekers. Er komen geen massa’s mensen, maar volgens dominee Van der Velde gaat het aantal wel omhoog. „Zo’n twintig of dertig bezoekers per keer, dat gebeurt toch regelmatig. Het zijn gelovigen en mensen die niet geloven. Meestal gaat het om ouderen, maar dat heeft denk ik ook te maken met het feit dat de vieringen op een doordeweekse ochtend worden gehouden.” Ongeveer de helft van de bezoekers bestaat uit remonstranten. De rest van het gezelschap bestaat uit mensen met een andere kerkelijke oorsprong bijvoorbeeld protestanten of rooms – katholieken.

De eerstvolgende stilteviering is donderdag 2 januari van 10.30 tot 11.00 uur.