Hongerdoek

Wat is een hongerdoek?

Waar komt het vandaan?

In de komende weken zal er in onze kerk een hongerdoek hangen.

De hongerdoek is een uitnodiging voor Vasten en Actie. Het gebruik van hongerdoeken stamt uit de Middeleeuwen. Tijdens de vastentijd hingen de doeken in de kerk om het zicht op het altaar te ontnemen als een aansporing voor de mensen om te bidden en tot inkeer te komen. De doeken toonden afbeeldingen van verhalen uit de bijbel: van het scheppingsverhaal tot aan de laatste levensdagen van Jezus. Vanwege de vastentijd en het daarmee gepaard gaande hongergevoel sprak men over: hongerdoek. Na de Reformatie (16^de eeuw) verdween het gebruik van de hongerdoek.

In 1976 blies Misereor, de Duitse missieorganisatie, de Middeleeuwse traditie nieuw leven in, om de bezinning op het leven en lijden van Jezus in onze tijd te verdiepen en te versterken. De nieuwe doeken leggen een verbinding tussen de traditie van het vasten en hedendaagse wereldwijde problemen als honger en armoede. Elke twee jaar nodigt Misereor een kunstenaar uit Afrika, Latijns-Amerika of Azië uit om een nieuw schilderij te maken. Van het schilderij worden hongerdoeken gemaakt die gebruikt worden tijdens bezinningsmomenten tijdens de 40 dagentijd in protestantse en Rooms-katholieke kerken.

Uitleg Hongerdoek 1990 India

De Indiase artieste Lucy ‘D Souza afkomstig uit Goa liet zich bij het maken van dit doek inspireren door drie oudtestamentische en drie nieuwtestamentische vrouwenverhalen.

Het zijn telkens verhalen van vrouwen die zich inzetten voor een betere samenleving, voor het Rijk Gods op deze wereld.

Deze vrouwen wijzen ons de weg naar gerechtigheid, naastenliefde en vrede. Zij gaan de strijd aan tegen onderdrukking, onrecht en racisme. Zij kiezen voor de armen en degenen die gevaar en risico lopen in deze wereld. Zij vinden daartoe de kracht in zichzelf en in meditatie.

Opbouw van dit doek

Dit hongerdoek lees je vanuit het middelste tafereel: een vrouw die deeg kneedt. Dit deeg wordt gemaakt van het meel uit de graankorrels van de aren die rondom haar groeien en van gist. (Matteüs 13, 33, Gelijkenis van het gist in het deeg). Een beetje gist kan een heel deeg doen rijzen. Eenvoudige, onopvallende mensen, die zoals deze vrouw, hun dagelijkse werk doen, realiseren het Rijk van God.

Rond dit midden worden zes situaties uit de bijbel getoond waarin vrouwen als gist in deeg zijn.